شرایط تحصیل در آلمان

شرایط مناسب تحصیل در آلمان و دانشگاه‌های آلمان از نظر رتبه، کیفیت و استاندارد‌های آموزشی در جهان شناخته شده‌اند. رتبه بالای آلمان در همه زمینه ها موجب شده تا فارغ التحصیلان آلمان بتوانند به راحتی‌ در شرکت‌های تجاری و صنعتی استخدام شوند. دانشگاه‌های آلمان با ارائه همه رشته‌های تحصیلی‌ به زبانهای آلمانی‌ و انگلیسی‌ باعث جلب توجه همه مشتاقان به تحصیل شده است.

اطلاعات عمومی آلمان

آلمان کشوری است که در قلب اروپا قرار دارد و با کشورهای دانمارک، هلند، بلژيک، فرانسه، سوييس، اتريش، جمهوری چک و لهستان همسايه می‌باشد.

زبان رسمی اين کشور آلمانی است و اکثر مردم به زبان انگليسی آشنايي دارند. واحد پول آن يورو مي باشد. کشور آلمان یکی از مهم ترین کشورهای صنعتی جهان می‌باشد. مهمترين صنايع اين کشور کارخانه های اتومبيل ، ماشين آلات سنگين ، الکترونيک و کارخانه های صنايع شيمی و کامپيوتر می باشند.

دانشجو فقط موظف است تا هزينه های زندگی خود اعم از اجاره منزل، پوشاک، مواد غدايی و بيمه درمانی را پرداخت کند. اتاق ها و آپارتمان هايی وجود دارد که با قيمت مناسب فقط به دانشجويان اجاره داده می شود. حدود هزينه زندگی دانشجو در آلمان با انضمام خوراک، پوشاک، رفت و آمد و کليه هزينه های جانبی حدودا ۸۰۰-۷۰۰ يورو می‌باشد كه اين هزينه در شهرهاي مختلف آلمان متفاوت است. دانشجو تعداد ساعت محدودی در هفته اجازه کار دارد.

جهت ثبت نام در دانشگاه ارائه بيمه درمانی الزاميست و بيمه درمانی برای هر شش ماه حدود ۳۰۰ يورو در نظر گرفته مي شود. اکثر دانشگاههای آلمان هر نیمسال مبلغی در حدود ۵۰۰ تا ۶۵۰ یور بابت هرینه تحصیل از دانشجویان دریافت می نمایند.

مراکز تحصیلی در آلمان

در آلمان حدود ۳۰۰ دانشگاه و به همين تعداد دانشکده های فنی ، مدارس عالی تخصصی و آکادمی های هنر وجود دارد.

دانشگاه ها به چند دسته تقسيم می شوند:

·         موسسه آموزش عالی فنی با تاکيد بيشتر بر فعاليت علمی (fachhochschule)

·         دانشگاه با تاکيد بيشتر بر علوم نظری (Universitaet)

·         دانشکده يا آکادمی موزيک و هنر (Musik und Kunsthochschule)

·         دانشکده تربيت بدني (Sporthochschule)

در دانشگاه های آلمان در مقطع فوق لیسانس تدريس به زبان آلمانی و همچنین انگلیسی است. بنابراين قبل از اقدام برای اخذ پذيرش بايد زبان آلمانی  و یا بر حسب مورد انگلیسی بياموزند.

شروع ترم زمستانی از ماه سپتامبر / اکتبر و ترم تابستانی از ماه مارس/ آوريل می باشد. آخرين مهلت جهت ارايه مدارک برای ترم تابستانی تا ۱۵ ژانويه و ترم زمستانی تا ۱۵ جولای می باشد. يعنی مراکز مربوطه می بايست مدارک متقاضی را تا زمانهای نامبرده دريافت کرده باشند.

در آلمان هم دانشگاه های دولتی وجود دارد و هم دانشگاه های خصوصي. تعداد زيادي از دانشگاه های دولتي، معتبر و رايگان می باشد. دانشگاه های خصوصی رايگان نمی باشند و بايد در مورد آنها به وزارت علوم مراجعه کرد.

از ترم تابستاني ۲۰۰۴ كليه دانشگاه هاي استان Nordhein-Westfalen  براي دانشجويان خارجي شهريه در نظر گرفته اند كه اين شهريه ترمي ۶۵۰ يورو مي باشد.

دانشجو فقط موظف است تا هزينه های زندگی خود اعم از اجاره منزل، پوشاک، مواد غذايی و بيمه درمانی را پرداخت کند. اتاق ها و آپارتمان‌هايی وجود دارد که با قيمت مناسب فقط به دانشجويان اجاره داده می شود.

برای تحصيل در آلمان ابتدا بايد برای اخذ پذيرش تحصيلی اقدام شود و بعد از موفقيت در اين امر برای ويزای تحصيلی اقدامات لازمه انجام شود.

در آلمان حدود ۸۳ دانشگاه انگلیسی زبان وجود دارد که بعضی از این دانشگاه ها بعد از ۶-۴ ترم به دانشگاه های کشورهای آمریکا، استرالیا، کانادا و نیوزلند ترانسفر می کنند. اکثر این دانشگاه ها رایگان هستند و تحصیل در آنها هزینه ندارد. در ۹۰% این دانشگاه ها شرط ورود، داشتن مدرک تافل ۵۵۰ می باشد ولی دانشگاههایی هم وجود دارند که متقاضیان می توانید دوره زبان را آنجا بگذرانید و نیاز به مدرک ندارند. با آنکه این دانشگاه ها انگلیسی زبان هستند ولی باید متقاضیان با زبان آلمانی جهت مصاحبه سفارت آشنا باشند و به دانشگاه نیز مدرک دانش زیان آلمانی ارائه دهند. در هر دانشگاه در آلمان اداره کمک به امور دانشجویان خارجی وجود دارد که کلیه مراتب انجام کار مانند: خوابگاه، بیمه درمانی و … توسط این اداره انجام می شود. حتی قبل از ورود به آلمان می توان با کمک این اداره در مورد رزرو خوابگاه اقدام نمود.

شرایط ورود به دانشگاه های آلمان

ü      متقاضیانی که دارای مدرک تحصیلی دیپلم هستند؛ یعنی ۱۲ سال تحصیل کامل داشته باشد، نمی توانند مستقیماٌ برای دانشگاه های آلمان اقدام نمایند بلکه باید قبولی در کنکور سراسری را داشته باشند تا بتوانند برای کالج اقدام کنند. کالج در آلمان دو ترم است و این کالج ها فقط به زبان آلمانی هستند.

ü      برای بعضی از دانشگاه های آلمان، اگر در ایران شخصی دانشجوی سال سوم دانشگاه آزاد باشد می‌تواند مستقیماٌ  اقدام نماید و لازم به گذراندن کالج نیست.

ü      اگر شخصی در ایران مدرک کارشناسی از دانشگاه آزاد باشد نمی تواند برای کارشناسی ارشد اقدام کند بلکه باید مجدداٌ کارشناسی رشته خود یا یکی از رشته های زیر شاخه رشته خود را در آلمان بخواند. کسانی که از دانشگاه آزاد مدرک کارشناسی اخذ کرده اند،بدون گذارندن کالج در سال اول دانشگاه پذیرفته می شوند ولی اگر معدل مدرک کارشناسی شان بالای ۱۷ باشد می توانند برای کارشناسی ارشد اقدام کنند.

ü      اشخاصی که دارای مدرک کارشناسی از دانشگاه های دولتی هستند، می‌توانند برای کارشناسی ارشد اقدام کنند اما  باز هم بستگی به تصمیم دانشگاه در آلمان دارد؛ زیرا سطح تحصیل آلمان نسبت به ایران یک سال جلوتر است. ممکن است بعضی از واحد های متقاضیان پذیرفته شود و یک سال پایین تر شروع به تحصیل نمایند و سپس می‌توانند به صورت پیوسته تا دکترا ادامه دهند.

ü      اشخاصی که در ایران کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد را دارند همانند لیسانسیه ها باید مجدداٌ از دوره کارشناسی و اگر معدلشان بالا باشد می‌توانند برای کارشناسی ارشد اقدام نمایند. دوره کارشناسی ارشد در آلمان ۲ سال است.

ü      البته بطور کلی باید مدارک تحصیلی به آلمان فرستاده شود و دانشگاه با توجه به ریز نمرات متقاضی تعیین کند که شخص از چه ترمی در آلمان می‌تواند شروع به ادامه تحصیل نماید.

ü      برای اقدام برای مقطع دکترا در آلمان بسیار مشکل است زیرا متقاضی باید شخصا در آلمان استاد راهنما پیدا کند و در بسیاری از موارد این امرامکان پذیر نیست؛ زیرا تحصیل در آلمان رایگان بوده و  دانشگاه ها تمایل زیادی به جذب دانشجویان خارجی به این منظور نشان نمی دهند.

ü      در آلمان حتما بايد برای ورود به دانشگاه ها متقاضيان به زبان آلمانی آشنا باشند. برای ورود به دانشگاه ها متقاضيان حتما بايد دانش حداقل ۸۰۰ ساعت زبان آلمانی داشته باشند تا بتوانند در امتحان ورودی زبان DSH شرکت نمايند.

ü      برای ورود به دانشگاههای انگليسی زبان متقاضی به غير از دانش ابتدايي زبان آلمانی بايد IELTS 6.5 یا TOFEL 550 داشته باشند.

نظام آموزشی در آلمان

تحصيلات پيش دانشگاهی در آلمان

کودکان از ۳ سالگی وارد مهد کودک (Kindergarten) می شوند که آموزش قبل از دبستان است. آموزش رسمی نيز از ۶ سالگی آغاز می شود. آموزش ابتدايی در مدارس Grundschule 4 سال است. در اين مدت کودکان با محيط، نحوه آموزش و شرايط محل تحصيل آشنا می شوند و خواندن و نوشتن را همراه دروس ابتدايی می آموزند. سپس دوره ای ۶ ساله را با برنامه های جديد آموزشی شروع  کنند. تحصيل در مدارس Gymnasium و Realschule و Hauptschule ادامه می يابد. در پايان اين دوره، دانش آموزان بعد از ۹ سال، مدرک Hauptschulabschluss يا بعد از ۱۰ سال مدرک Realschulabschluss می گيرند. سپس در دو گروه وارد مرحله پايانی دوره دبيرستان می شوند. يک گروه برای گذراندن دوره های کارآموزی وارد مدارس فنی می شوند و با گذراندن Fachoberschule و Berufsfachschule ديپلم فنی Fachhochschulreife می گيرند سپس وارد بازار کار يا مدارس عالی فنی می شوند.

گروه دوم در دبيرستان های Gymnasiale Oberstufe با گرايش های گوناگون ادامه تحصيل می دهند که پس از ۱۳ سال، ديپلم عمومی دبيرستان (Allgemeine hochschulreife) يا Abitur می گيرند که می توانند وارد دانشگاه ها شوند.

تحصيلات دانشگاهی در آلمان

تحصيلات دانشگاهی در آلمان در دانشگاه ها، مجتمع های آموزش عالي، دانشگاه های عالی آموزش هنر، مدارس عالی فني، و غيره امکان پذير است. شرط ورود به دانشگاه ها و مدارس عالی هنر داشتن ديپلم دبيرستانی سيزده ساله (Abitur) است. دارندگان ديپلم های دبيرستانی ۱۲ ساله خارج از کشور آلمان پس از گذراندن آزمون تشخيص علمی (Feststellungsprüfung) که به تقاضای داوطلب يا پس از طی دوره های يک ساله Studienkolleg در کالج های مقدماتي، می توانند به دانشگاه راه يابند. انتخاب رشته دانشگاهی نيز بر اساس نوع تحصيل در اين کالج ها و نمرات اخذ شده صورت می گيرد.البته در دانشگاه امکان تغيير رشته ميسر است. شرط ورود به مدارس عالی فنی (Fachhochschule) برای دانش آموزانی که در نظام آموزشی آلمان تحصيل کرده اند داشتن گواهينامه پايان تحصيلات ۱۲ ساله ديپلم (Fachhochschulreife) است.

تحصيلات دانشگاهی شامل دو دوره پايه و اصلی است. دوره پايه (Diplom-Vorprüfung) حداقل ۴ نيم سال طول می کشد و دوره اصلی حداقل ۴ نيم سال برای مدارس عالی فنی و در دانشگاه ها حداقل ۸ نيم سال است.